Η σημασία του «ελεύθερου σκι»

και λίγες συμβουλές για να το «κατακτήσετε»!

Μίλτος Χειμωνίδης, Μάιος 2014

Προπονητής Αλπικού Σκι

Παραθέτω ανανεωμένο το παρακάτω άρθρο μου, που είχε δημοσιευθεί στο περιοδικό white sport luxury το 2008 και ήταν αφιερωμένο στους νεαρούς αθλητές μου Π1-Κ1 του ΕΟΣ Βόλου, όπου εργαζόμουν τότε ως προπονητής.

Ο καιρός είχε τις κακές του. Ο αέρας σφύριζε μέσα από τα δέντρα, το χιόνι τής μαστίγωνε το πρόσωπο, η μάσκα της θόλωνε…

Η νεαρή αθλήτρια στράφηκε προς το λιφτ, ενώ τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας της, γκρινιάζοντας στον προπονητή για τον παλιόκαιρο, είχαν ξεκινήσει ήδη για το καταφύγιο.

Καθώς έπαιρνε την άγκυρα, έμοιαζε απόλυτα συγκεντρωμένη και αποφασισμένη. Τίποτα δεν ήταν σε θέση να την ταράξει. Κανένας δισταγμός…

Μόνη, στην κορυφή της πίστας, ζωγράφισε νοερά την χάραξη και εστίασε την προσοχή της σε πόρτες φανταστικές.

 Ξεκίνησε την κατάβαση της. Ο άνεμος, μόνος θεατής του αγώνα της, ακολουθεί παρά πόδας, θέλοντας θαρρείς να την προλάβει καθώς ψάχνει για την επόμενη στροφή.

 «Η μεθεπόμενη στροφή είναι κλειστή τραβέρσα. Πρέπει να βγω ψηλά…».

 Τέντωσε τα χέρια της μπροστά, να κόψει το αόρατο νήμα του τερματισμού. Σχεδόν άκουγε πλήθος να χειροκροτεί ενθουσιασμένο…

«Κάποια μέρα…», ψιθύρισε στον άνεμο, «κάποια μέρα…».

(Βασισμένο σε βιβλίο της Ellen Post Foster)

Απεχθάνομαι την έκφραση «ελεύθερο σκι». Είναι ανακριβής και αποπροσανατολιστική. Όταν κάποιος ακούει «ελεύθερο σκι», υποθέτει ότι μπορεί να κάνει ό,τι του καπνίσει…

Το βλέπω αυτό στους περισσότερους «αθλητές». Όταν περνούν τις πόρτες είναι, υποτίθεται, προσεκτικοί και συγκεντρωμένοι σ’ αυτό που κάνουν. Σκέφτονται πώς θα μπουν στην στροφή, πώς θα διατηρήσουν την γραμμή τους. Όταν, ωστόσο, τους ζητηθεί να κάνουν «ελεύθερο σκι», ή έστω, όταν προπονούνται μόνοι δίχως την ομάδα ή τον προπονητή τους, τότε το σκηνικό αλλάζει δραματικά. Λαμβάνει χώρα μια μετάλλαξη αδιανόητη. Από αθλητές… γίνονται κασκαντέρ σε λούνα παρκ! Η ώρα του παιδιού, της επίδειξης και της μαγκιάς. Κατεβαίνουν την πίστα χωρίς τον παραμικρό έλεγχο, κυνηγούν να προλάβουν τα σκι τους καθώς αυτά τους οδηγούν προς το τέλος της πίστας. Κοντολογίς, δεν κάνουν τίποτα προκειμένου να γίνουν καλύτεροι σκιέρ!!!

Στην πραγματικότητα, το «ελεύθερο σκι» κάθε άλλο παρά «ελεύθερο» πρέπει να είναι!

Ίσως θα ήταν προτιμότερο να το αποκαλούσαμε «σκι χωρίς πόρτες» ή «Ά-πορτο σκι».

Το Ά-πορτο σκι, αγαπητέ αθλητή/τρια, ίσως σου «κοστίσει» πολλά, αλλά έχει να σου προσφέρει βέβαια πολλά περισσότερα.  Είναι αυτό που θα κάνει την διαφορά ανάμεσα σε ένα πραγματικό αθλητή και έναν απλώς αθλούμενο, που κατά περίπτωση, τολμά να περνά μέσα από χάραξη με πόρτες. Αποτελεί την ουσιαστική προσπάθεια που καταβάλεις, προκειμένου να θέσεις τις βάσεις της τεχνικής σου. Το Ά-πορτο σκι θα σε βοηθήσει να χτίσεις την τεχνική σου, όπως και την αθλητική σου φόρμα και απόδοση.

 Ο καναδός πρωταθλητής και Ολυμπιονίκης ERIC GUΑY αναφέρει πως εκμεταλλεύεται ακόμα και τις τρεις τελευταίες στροφές από το λιφτ έως το πάρκινγκ!

Στο Ά-πορτο σκι, εκεί που τίποτα δεν σε περιορίζει, κυρίαρχος του παιχνιδιού είσαι εσύ. Εσύ ορίζεις το ξεκίνημα της «τέλειας» στροφής. Εσύ ορίζεις και το τελείωμά της. Μόνο όταν επιτύχεις το σωστό αθλητικό σκι στο Ά-πορτο θα μπορέσεις να μεταφέρεις την άψογη τεχνική σου στο οριοθετημένο και δυσκολότερο περιβάλλον μιας χάραξης!

(Η βασική θέση για το «άπορτο σκι», αντί του «ελεύθερου σκι» βασίζεται σε άρθρο Αμερικανού προπονητή, που δυστυχώς λόγω περάσματος του χρόνου (και της ηλικίας μου!), δεν κατάφερα να το βρω στον υπολογιστή μου, αλλά ούτε και στο διαδίκτυο για να παραθέσω το όνομά του και του ζητώ συγνώμη…)

«Η επανάληψη μήτηρ πάσης μαθήσεως». Φυσικά!

Πρέπει να εκτελέσεις χιλιάδες στροφές  πριν πετύχεις την μία, «τέλεια» στροφή που θα σε ικανοποιήσει και θα σε ανταμείψει πραγματικά.

Ασφαλώς, η επανάληψη από μόνη της δεν αρκεί. Απαιτείται και ποιότητα, η οποία επιτυγχάνεται με επιμονή και συγκέντρωση.

Δεν χρειάζεται να έχει παλιόκαιρο για να συμπεριφέρεσαι σαν να μην σε βλέπει κανείς στο βουνό. Είσαι μόνος και μόνος σου πρέπει να κρίνεις την απόδοσή σου. Εσύ βασικά και όταν είναι παρών και ο προπονητής σου. Δεν υπάρχει όμως, κανείς άλλος. Η σκέψη σου πρέπει να είναι καθαρή από τις κρίσεις των τρίτων. Δεν βρίσκεσαι στο βουνό ούτε για να κριθείς ούτε για να εντυπωσιάσεις! Μοναδικός σου σκοπός είναι να συγκεντρώσεις όλη σου την δύναμη, την ικανότητα και την προσοχή σου στην εκτέλεση της «τέλειας» στροφής. Πρέπει να αισθανθείς την ποιότητα των κινήσεών σου! Θα πρέπει να ξεκινάς την κατάβασή σου, μόνο όταν είσαι πραγματικά έτοιμος και όχι απλά επειδή βρέθηκες στην κορυφή της πίστας!

Άλλωστε, το σκι είναι αισθησιακό από την φύση του, εφόσον οι αισθήσεις σου είναι αυτές που το ορίζουν! Είναι η αίσθηση που σε κάνει να το απολαμβάνεις και να χαίρεσαι, βλέποντας ακόμα και άλλον σκιέρ να κατεβαίνει όμορφα και τεχνικά την πίστα!

Δεν σε έχω δει ποτέ μόνο σου στην πίστα να εκτελείς τις ασκήσεις σου. Μάλλον δεν έχεις κατανοήσει την σημασία τους και πιθανόν να νομίζεις πως κάποιες γίνονται απλά για να σε ταλαιπωρούν και να σε κάνουν να νιώθεις αδέξιος ή γελοίος στους γύρω σου. Ξέχνα επιτέλους τους γύρω σου!

  ΕΟΣ Βόλου  Π1-Κ1 2007-2008

Οι ασκήσεις που δεν καταφέρνεις να κάνεις καλά είναι αυτές που πρέπει να δουλέψεις περισσότερο από μόνος σου. Όπως κάνεις για το σχολείο σου! Αν περιμένεις να μάθεις μόνο από την παράδοση του μαθήματος και δεν ασχοληθείς με το αντικείμενο από μόνος σου, χάθηκες…

Αφού επαναλάβεις, επιμείνεις, συγκεντρωθείς και αισθανθείς, θυμήσου μια αλήθεια που ισχύει γενικότερα στη ζωή μας:

«Η διαφορά ανάμεσα στους σπουδαίους και τους μέτριους βρίσκεται στην αφοσίωση και την πίστη στον σκοπό που έχουν θέσει…».

Αν ο σκοπός σου όμως είναι μόνο η επιβράβευση από τους γονείς σου ή τον προπονητή σου, ίσως μετά από μια καλή θέση στους αγώνες, μάλλον θα το χάσεις το παιχνίδι!!!

Λένε πως τα κίνητρα είναι αυτά που καθορίζουν τις πράξεις μας και τις ενέργειές μας. Εάν αυτό ισχύει, πρέπει ίσως να τα επαναπροσδιορίσεις και να κάτσεις να σκεφτείς τι πραγματικά θέλεις και τι επιζητάς από το άθλημα που ασχολείσαι.

Για να είσαι όμως συγκεντρωμένος σ’ αυτό που κάνεις αυτή την στιγμή, δηλαδή στο παρόν, πρέπει να είσαι χαλαρός και αυτό προϋποθέτει να μην σκέφτεσαι το πριν και το μετά, όπως και να μην επιτρέπεις στους γύρω σου να σε αγχώνουν. Απομάκρυνε λοιπόν ό,τι σε στρεσάρει, γονείς, φίλους, παράγοντες…

Ακόμα και οι επαγγελματίες μερικές φορές δεν αποδίδουν τα μέγιστα κάτω από πίεση!

Άκου ένα κολπάκι που προτείνει η αθλητική ψυχολογία:

«Συγκεντρώσου μόνο στην προσπάθεια και στην απόδοσή σου και προσπάθησε να μη σκέφτεσαι το αποτέλεσμα!»

Να μη σε ενδιαφέρει το αποτέλεσμα;

Σου φαίνεται κουφό, έ;

Όχι, αυτό δεν σημαίνει πως δεν προσπαθείς για το καλύτερο! Απεναντίας...

Ας υποθέσουμε πως σε αγχώνει ο αγώνας ή οι ανταγωνιστές σου. Αυτό που πραγματικά σε αγχώνει είναι το αποτέλεσμά του αγώνα και όχι ο ίδιος ο αγώνας!

Δεν είναι το ίδιο το γεγονός που ευθύνεται για το άγχος που νιώθεις, αλλά οι σκέψεις που κάνεις για το γεγονός…

Σκέψου:

«Το παρελθόν πέρασε, το μέλλον ακόμη δεν έχει συμβεί! Μόνο το παρόν ορίζω!»

Και εσύ συχνά σκέφτεσαι:

-Δεν θα τα καταφέρω!

-Οι άλλοι είναι καλύτεροι!

-Πάλι δεν τα «έδωσα όλα», τι ανόητος και άχρηστος που είμαι!

Προσπάθησε να κάνεις μόνο θετικές σκέψεις. Μόνο όταν σκέφτεσαι θετικά, το σώμα σου είναι έτοιμο να αποδώσει σύμφωνα με τις δυνατότητές του! Οι αρνητικές σκέψεις επιδρούν άσχημα στο σώμα σου, με συνέπεια να νιώθει κουρασμένο, αποσυντονισμένο και αδύναμο…

Σκέψου:

-Θα τα καταφέρω υπέροχα, στο κάτω-κάτω το μόνο που θέλω είναι να αποδώσω σύμφωνα με τις δυνατότητές μου!

-Θα δώσω τον καλύτερό μου εαυτό και είμαι σίγουρος πως θα αποδώσω σωστά, αυτό είναι κάτι που εξαρτάται από εμένα!

-Όλοι κάνουν λάθη και από αυτά μαθαίνουμε και γινόμαστε καλύτεροι, την επόμενη φορά θα είμαι πιο προσεκτικός και θα δουλέψω και περισσότερο! Αυτό πάει, πέρασε!

Αν συγκεντρωθείς και στοχεύσεις μόνο στην προσπάθειά και στην προσωπική σου απόδοση, που τελικά μόνο αυτή εξαρτάται καθαρά από εσένα, σίγουρα θα πετύχεις καλό αποτέλεσμα. Άλλωστε, επί της ουσίας, πρωταρχικά τον εαυτό σου συναγωνίζεσαι και αυτόν πρέπει πρώτα να καταφέρεις να «κερδίσεις». Αυτό σίγουρα μπορείς να το καταφέρεις αν προσπαθήσεις αλλά θα πρέπει να προπονηθείς σε αυτό, όπως κάνεις και για τις άλλες σου δεξιότητες.

Αν αποδώσεις σύμφωνα με τις δυνατότητες σου μπορεί να κερδίσεις και τους άλλους. Αν δεν αποδώσεις, είναι λίγο απίθανο να το καταφέρεις.

Κοίτα να μάθεις από αυτούς που αποδίδουν καλύτερα από εσένα, αλλά και από τα ίδια σου τα λάθη…

Αν δεν μάθεις και να χάνεις, στην πρώτη σου «αποτυχία» είναι πολύ πιθανό να τα παρατήσεις!

Υπάρχουν φορές που φοβάσαι ακόμα και να προσπαθήσεις, ώστε, αν «αποτύχεις», να μπορέσεις να δικαιολογήσεις τον εαυτό σου…

Φτάνουν πια οι δικαιολογίες! Συνεχώς κάτι άλλο ευθύνεται για τα λάθη και τις παραλήψεις σου…

Μπορώ να σου εγγυηθώ πως τελικά, στην ζωή του ο καθένας από εμάς παίρνει αυτό που πραγματικά του αξίζει. Πίστεψέ το!

Δούλεψε όμως σκληρά για να αξίζεις πραγματικά…

Κορίνα Βαρακλιώτη (ΒΟΛ), Κων/να Κατσάνη (ΛΑΡ), Νόρα Βλαμοπούλου (ΒΟΛ) ΠΑΧ 2008 SL

Ένας επιτυχημένος προπονητής είπε κάποτε:

«Αρκετοί αθλητές κάνουν καλό σκι, απλά οι πραγματικά καλοί κάνουν λιγότερα έως καθόλου λάθη!»

Αυτό είναι ίσως κάτι σημαντικό για να πάρεις μπρος. Για να μην κάνεις όμως λάθη, πρέπει να βάλεις γερές βάσεις. Οι ασκήσεις στο Ά-πορτο σκι σου δίνουν τις βάσεις που χρειάζεσαι, ειδικά αν στοχεύεις να πας ψηλά.

Αν το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι να διακριθείς σύντομα, για να ικανοποιήσεις και το μπαμπάκα σου που «τα χώνει», η προπόνηση αποκλειστικά μέσα σε πόρτες ίσως και να είναι ό,τι σου χρειάζεται!

Με αυτόν τον τρόπο όμως, στην καλύτερη περίπτωση, μπορεί να καταφέρεις να βγεις πρωταθλητής στους παίδες. Θεωρείς πως αυτό από μόνο του θα σε κρατήσει στο χώρο;

Έχω κάπως αντίθετη άποψη. Η συνέχειά σου ίσως να είναι απογοητευτική. Όπως δεκάδες άλλοι πριν από εσένα, έτσι και εσύ θα τα παρατήσεις στην πρώτη δυσκολία, αφού χωρίς γερές βάσεις ψηλά ποτέ κανείς δεν έφτασε. Αν δεν με πιστεύεις, ρώτα παλιούς «αθλητές» του χώρου…

Αν συνεχίσεις να συμπεριφέρεσαι έτσι, είναι πιθανόν και εσύ να καταλήξεις με τσιγάρο στο χέρι και ρούχα φαρδιά που κρύβουν τις ατέλειες, προσπαθώντας να εντυπωσιάζεις  με το «ένδοξο» αθλητικό σου παρελθόν, ανθρώπους που αγνοούν την ουσία και την πραγματικότητα του αθλήματος. Σκέψου φίλε μου, πως αυτός που μιλάει πολύ για το παρελθόν του, συνήθως δεν βλέπει και πολύ μέλλον…

Νομίζεις ίσως πως αυτά που σου λέω είναι απλά φιλοσοφίες; Δεν έχεις παρά να δοκιμάσεις. Μη θεωρήσεις πως απλά στο παίζω ξύπνιος, αφού και εγώ τώρα, μαζί σου, συνεχίζω να μαθαίνω και συνεχώς καταβάλω προσπάθειες να αφήσω πίσω μου τις «κακές συνήθειες» του παρελθόντος, αφού και εγώ τις ίδιες χαζομάρες με εσένα έκανα.

Απλά σε εμένα κανένας δεν μου είπε πως θα έπρεπε να δουλέψω. Οι δικοί μου προπονητές ή δεν γνώριζαν ή «ξεχάσανε» να μου τα πούνε.

Θεωρώ, πως η βασική αιτία που αποφάσισα να γίνω προπονητής, είναι να προσπαθήσω να διδάξω σωστότερα αυτά που εγώ δεν διδάχτηκα ποτέ μου… 

Αν δοκιμάσεις τις προτάσεις μου και δεν δουλεύουν για σένα απόρριψέ τες.

Τουλάχιστον όμως πρέπει να γνωρίζεις τις επιλογές σου.

Λάβε επίσης υπ’ όψιν σου πως δυστυχώς, γενικότερα στη ζωή μας, λίγοι είναι αυτοί που πραγματικά γνωρίζουν και προσπαθούν να εμβαθύνουν στα πράγματα. Αρκετοί όμως είναι αυτοί που είναι καλοί «πωλητές», ακόμα και χωρίς να κατέχουν καλή ποιότητα, στο κάτω-κάτω στην εποχή του μάρκετινγκ ζούμε… Αναζήτησε τουλάχιστον αν αυτό που «πουλάνε» σου ταιριάζει να το «αγοράσεις», αν τελικά σου δίνει ευχαρίστηση, είναι λειτουργικό και  σου δίνει και γαλήνη…

«Αν τα χρόνια δίδασκαν από μόνα τους , τότε όλοι οι μεγάλοι θα ήτανε σοφοί…»

  

Αφιερωμένο πρωταρχικά στους νεαρούς αθλητές μου του ΕΟΣ Βόλου και κατόπιν στους γονείς τους και σε κάποιους παράγοντες και προπονητές,  που το πνεύμα τους έχει μείνει στο παρελθόν και απλώς στα δικά τους βιώματα, με την αγάπη μου και με την ελπίδα να τους εμπνεύσει…

"Many racers believe that the only way to win is to have always won;

that winners rarely lose and losers always lose.

The reality is that winners lose more often than losers!

Losers lose a few times and quit.

Winners lose at first, learn from losses, then begin to win because of what they've learned..."

PRIME SKI RACING  by  JIM TAYLOR, Ph.D. "Triumph of the racer's mind"

Νίκος Σταμάτογλου ΕΟΣ Βόλου 2008

ΥΓ

Κρίνοντας το τελικό αποτέλεσμα (και όχι την προσπάθεια), μάλλον τότε το άρθρο μου απέτυχε τον σκοπό του και εγώ τον στόχο μου και λυπάμαι πραγματικά για αυτό. Μπορεί τελικά να μην ήμουν καλός δάσκαλος και θα πρέπει να προσπαθήσω περισσότερο…

Για διαφορετικούς ο καθένας λόγους που κάποιοι από αυτούς αναφέρονται στο άρθρο μου, οι μικροί μου αθλητές παρατήσανε το άθλημα πολύ σύντομα αφότου έφυγα από την ομάδα του ΕΟΣ Βόλου. Πιθανόν   να βγήκε «προφητικό», αφού κάποιοι από αυτούς πετύχανε «γρήγορα αποτελέσματα» παίρνοντας διακρίσεις και μετάλλια το 2008…

Ίσως όμως δεν κατάφερα να τους μάθω να απολαμβάνουν την ίδια την αίσθηση και όχι μόνο την διάκριση, όπως δεν κατάφερα να τους μάθω και να απομακρύνουν από δίπλα τους τις «παρεμβολές» συγγενών και φίλων… Όμως πρέπει να γνωρίζουν πως μέχρι και σήμερα τους αναπολώ συνεχώς…

Για περισσότερες πληροφορίες γύρω από την αθλητική ψυχολογία, επισκεφτείτε τον ιστότοπο της ΕΟΧ και δείτε τις παρουσιάσεις της Ανής Χρόνη Ph.D στην ψυχολογία του αθλητισμού.

http://www.eox.gr/wp-content/uploads/2014/04/chroni_sport-psych-presentations_eox_may-2014.pdf

http://www.eox.gr/wp-content/uploads/2014/04/chroni_sport-psych-notes_eox-2014.pdf


Αξίζει επίσης να διαβάσετε:
Η ψυχολογική υπεροχή στον αθλητισμό, εκδ. Χριστοδουλίδη
των Γ. Θεοδωράκη, Μ. Γούδα και Αθ. Παπαϊωάννου

Μίλτος Χειμωνίδης

miltos.thethiti@gmail.com

ελεύθερο σκι
άπορτο σκι
ασκησιολόγιο στο σκι
ΕΟΣ Βόλου
Βολιοτάκια
η ψυχολογία στο σκι
αθλητική ψυχολογία του σκιέρ