Τεχνική ανάλυση των στροφών στο σλάλομ, καρέ-καρέ…
Του Μίλτου Χειμωνίδη, προπονητή
Αλπικού σκι, Ιανουάριος 2017
Ένα
από τα καλύτερα πρότυπα που ορίζουν την σωστή σύγχρονη τεχνική στο σλάλομ είναι θεωρώ ο Felix Neureuther.
Όμως:
η σωστή/κατάλληλη
τεχνική διαφοροποιείται και προσαρμόζεται στις ανάλογες συνθήκες χιονιού,
χάραξης και κλίσης της πίστας!
Οι κινήσεις
των μελών του σώματος υπόκεινται στους νόμους της φυσικής. Κάποιες κινήσεις
που είναι απαραίτητες για τις κλειστές στροφές σε μεγάλη κλίση, διαφοροποιούνται
ή είναι περιττές στα εύκολα κομμάτια της πίστας και της ανάλογης χάραξης…
Εάν δεν
έχουμε ξεκαθαρίσει στο μυαλό μας τις βασικές αρχές, τους βασικούς κανόνες, το γιατί χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε
τις ανάλογες κινήσεις του σώματος, είναι πολύ εύκολο να απλουστεύσουμε τα
πράγματα (το συνηθίζουμε άλλωστε οι προπονητές!) και να θέσουμε καθολικούς προπονητικούς
«τυφλοσούρτες» που συχνά οδηγούν σε λάθος συμπεράσματα και μπερδεύουν τους
αθλητές μας:
-
Κράτα
ψηλά τα χέρια σου!
-
Μη
γέρνεις «μέσα», πατάς στο μέσα πόδι!
-
Νωρίς
τις αλλαγές σου!
-
Θέλω
πάνω-κάτω!
-
Μπροστάάάάάάάάά…
Θα κάνω την
ανάλυση του Felix μελετώντας τον σε σχετικά
απότομη κλίση, απλώς ως παράδειγμα για ανάλογες συνθήκες, αφού όπως προανέφερα σε
διαφορετικές συνθήκες τα πράγματα διαφοροποιούνται λιγάκι. Θα παραθέσω επίσης και κάποιες φωτογραφίες και βίντεο δικών
μας αθλητών, για να κάνουμε την σύγκριση των ομοιοτήτων ή διαφορών τους σε
σχέση με το πρότυπο Felix, μήπως και η σύγκριση αυτή μας βοηθήσει περισσότερο να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα στο μυαλό μας.
Δείτε
αν θέλετε πρώτα το βίντεό του και εξετάστε το με τα δικά σας κριτήρια και μετά
διαβάστε την δική μου ανάλυση στις φωτό για να κάνετε συγκρίσεις.
Εδώ ο Felix βρίσκεται στην είσοδο της στροφής. Το μέσα χέρι το κρατάει σχετικά μπροστά του και χαμηλά προς το
χιόνι, ώστε να τον βοηθήσει στην απαραίτητη κλίση του σώματος και, εάν
χρειαστεί, ακόμα και να στηριχτεί στιγμιαία επάνω του
Βρίσκεται
λίγο πριν την επαφή του με την πόρτα. Τα πέδιλα κοιτάζουν ακόμη προς την γραμμή
πτώσης χωρίς να ντεραπάρουν. Η πίεση που τους ασκεί βρίσκεται κάπου προς την
μέση των σκι του και δεν πιέζει ακόμα
πολύ μπροστά στις μπότες του αλλά περισσότερο πλαγίως, ενώ προσπαθεί να διατηρήσει την επαφή του με το
χιόνι με το λιγότερο δυνατό ντεραπάζ, τοποθετώντας «νωρίς» τα πέδιλα στις
γωνιές τους με την κλίση που δίνει στο σώμα του και «καρβάροντας» με αυτές.
Το
σώμα του το έχει ρίξει «μέσα» στην στροφή με τον άξονα των ώμων του γερμένο επίσης ελαφρώς προς τα μέσα, προσωρινά και αυτόν, αφού ακόμα προετοιμάζεται για την στροφή και
για την τελική πίεση «μπροστά»…
Η
κλίση του σώματος και των ώμων «μέσα» κατά την προετοιμασία/ έναρξη της
στροφής, είναι ανάλογη των δυνάμεων που ασκούνται στο σώμα καθώς και απαραίτητη
ώστε να αντισταθμίσει το σώμα τις δυνάμεις αυτές και να επιτύχει τον τελικό του
σκοπό, την αλλαγή πορείας. Η κλίση του σώματος εξαρτάται επίσης και από την
«γραμμή» που το σώμα ακολουθεί στην πίστα. Όσο μικρότερη είναι αυτή η γραμμή,
τόσο μεγαλύτερη κλίση σώματος απαιτείται, όπως όταν παίρνουμε κλειστή στροφή με
το ποδήλατο.
Κατά
την επαφή του με την πόρτα (λίγο πριν ή και λίγο μετά σε κάποιες περιπτώσεις) έχει
αρχίσει να μεταφέρει πιο μπροστά την πίεση στις μπότες του, ξεκινώντας στην
ουσία τώρα να οδηγεί τα πέδιλα…
Συνεχίζει
με την πίεση μπροστά και τελειώνει («κλείνει») την στροφή του μετά την πόρτα, οδηγώντας τα σκι του για
μικρή σχετικά διάρκεια…
Στο σημείο αυτό έχει τελειώσει την
στροφή του και αμέσως προετοιμάζει την μετάβασή του (την «αλλαγή») λυγίζοντας
περισσότερο τα γόνατα και τραβώντας τα
πόδια του προς το στήθος, κάνοντας τελικά κίνηση προς τα κάτω (και όχι πάνω!). Έτσι επιτρέπει στην λεκάνη του να έρθει πίσω
από τα πέλματα (http://skibuster.blogspot.gr/2015/01/2015.html «ο μύθος του μπροστά»), μεταφέροντας δηλαδή το κέντρο
βάρους του πίσω από την βάση στήριξης, και αφήνοντας τα πέδιλά του να τον
«προσπεράσουν»… Το βάρος του έρχεται στιγμιαία
προς τα πίσω, προς την φτέρνα. Η στιγμιαία πίεση προς την φτέρνα σταματάει την
περαιτέρω στρέψη των σκι του. Το πρώην έξω σκι του (το δεξί) είναι σχετικά «ελεύθερο»
μπροστά και δεν λυγίζει πλέον ( δεν κάνει «reverse camber»), αφού δεν δέχεται επιβάρυνση μπροστά, και διακρίνεται πως δεν έχει καν επαφή με το χιόνι η μύτη του…
Το πρώην έξω χέρι του (το δεξί)
ξεκινάει να ανοίγει, ώστε να αναγκάσει ή να βοηθήσει τον άξονα των ώμων του να στραφεί
ακόμα περισσότερο προς την γραμμή πτώσης/προς τα κάτω/προς την πλαγιά και να ξεκινήσει
πιο εύκολα και ομαλά την επόμενη στροφή, μόλις «ξεδιπλώσει» το σώμα του, ενώ
ακόμη τα γόνατά του παραμένουν «μέσα» προς την στροφή που μόλις τελείωσε…
Το δεξί του, «μέσα» πλέον, χέρι συνεχίζει να ανοίγει, ώστε να
ξεκινήσει την στροφή του με προήγηση του άξονα των ώμων και του επάνω μέρους του σώματος ... Τα πέδιλα κινούνται ακόμα λίγο διαγώνια προς την πόρτα ενώ ο άξονας των ώμων είναι γερμένος ήδη προς τα μέσα. Το σώμα του έχει πάρει ολόκληρο
και αυτό κλίση (inclination) προς τα μέσα, με το βάρος του να είναι
περισσότερο επάνω από το μέσα σκι, το δε καινούργιο έξω σκι δεν δέχεται ακόμα
δύναμη. Αυτό δεν θεωρείται απαραίτητα
λάθος, αφού το σώμα του διασχίζει τη πίστα διαγώνια και ακόμη δεν δέχεται τις
μεγάλες πλευρικές δυνάμεις που θα μπορούσαν να τον αναγκάζουν να πέσει ή να
χαλάσει την γραμμή του… Τα γόνατα παραμένουν ακόμα στραμμένα προς τα «έξω» της
καινούργιας στροφής ή επάνω από τα πέλματα, αφού δεν του χρειάζεται να δώσει
περισσότερη κλίση στα πέδιλα, την απαραίτητη κλίση («γώνιασμα») σε αυτά θα την δώσει αρχικά με όλο του το σώμα…
Δεν ξεκινάει
«νωρίς» την στροφή του, ούτε από «ψηλά» και από γύρω, παρά σχετικά χαμηλά και κοντά, σχεδόν από το ύψος της νοητής γραμμής που ενώνει τα δυο κοντάρια (το προηγούμενο και το
επόμενο), αφού προσπαθεί να διανύσει την μικρότερη δυνατή γραμμή στην πίστα. «Νωρίς»
όμως, έχει ξεκινήσει την προετοιμασία της στροφής του…
Το σώμα του συνεχίζει να παραμένει
ολόκληρο γερμένο μέσα στην στροφή χωρίς
ακόμα κανένα «σπάσιμο» στις αρθρώσεις του (χωρίς angulation), το
βάρος του έχει αρχίσει να μετακινείται προς το έξω πόδι, αλλά ακόμη δεν ασκεί πίεση
στις μπότες του μπροστά, ενώ τα πέδιλα συνεχίζουν να μετακινούνται ακόμα
περισσότερο προς την γραμμή πτώσης… Με τον τρόπο αυτό το κέντρο βάρους του
σώματος κάνει την μικρότερη διαδρομή και φυσικά την γρηγορότερη…
Η επαφή με την πόρτα. Το
έξω σκι μόλις έχει αρχίσει να λυγίζει και να μπαίνει στην στροφή, διαπιστώνουμε
παρατηρώντας την μύτη του… Το δε μέσα έχει και αυτό κάποιο ποσοστό βάρους, αν
κρίνουμε από το χιόνι που πετάει και από το λύγισμα που κάνει και αυτό στο
μπροστά μέρος του. Ακόμα και αυτό δεν φαίνεται να τον ενοχλεί σε αυτή την φάση
της στροφής, αφού οι δυνάμεις δεν είναι ακόμα πολύ μεγάλες… Τα σκι του ακόμα
κοιτούν προς την γραμμή πτώσης και όχι τόσο προς την επόμενη πόρτα. Το σώμα του έχει
ξεκινήσει να «σπάει» στις αρθρώσεις του, με τα γόνατα «μέσα» και το «σπάσιμο»
στην λεκάνη του.
Με τον τρόπο αυτό ο άξονας
των ώμων του γίνεται πιο οριζόντιος και βοηθάει το βάρος του να μεταφερθεί ακόμα
περισσότερο προς το έξω του σκι .
Στο κλείσιμο της
στροφής όπου το σώμα του δέχεται τις μεγαλύτερες δυνάμεις που πρέπει να
αντισταθμίσει, το έξω σκι θα δεχτεί την μεγαλύτερη επιβάρυνση - αυτό είναι και
το σημείο όπου οφείλει να βάλει το βάρος του ακόμα περισσότερο στο «κυρίαρχο» έξω
σκι…
Η κλίση σώματος (inclination) όμως παραμένει μέχρι ενός σημείου, σε συνδυασμό με
το angulation που χρησιμοποιεί.
Το μέσα χέρι του φαίνεται
καθαρά πως το ακουμπάει στο χιόνι, με τον καρπό του να λυγίζει. Το εάν ή το
πόσο το χρησιμοποιεί και για στήριξη μόνο αυτός το ξέρει, εμείς απλά υποθέσεις μπορούμε
να κάνουμε…
Εδώ ξεκινάει την επόμενη μετάβαση.
Το βάρος του περνάει στο επάνω, πρώην μέσα πόδι. Αυτό συμβαίνει σε πολλές στροφές. Δεν γίνεται πάντοτε να πατάς «από έξω γωνιά σε έξω
γωνιά»!
Ο άξονας των ώμων
στρέφεται προς την επόμενη στροφή, πριν το υπόλοιπο σώμα, πριν ακόμα τα γόνατα
σταματήσουν να είναι στραμμένα προς την πορεία της προηγούμενης, έτσι ώστε οι ώμοι να
«τραβήξουν» το υπόλοιπο σώμα προς την κατεύθυνσή τους, να το αναγκάσουν να τους
ακολουθήσει για ομαλή μετάβαση, όπως είναι πολύ πιο εμφανές στην παρακάτω φωτό…
Ας δούμε και πως δουλεύουν
οι ώμοι και το επάνω μέρος του σώματος κατά την μετάβαση και στο γιγαντιαίο, από δική μας όμως αθλήτρια για να ολοκληρώσουμε την εικόνα:
Απόσπασμα
από τον «Μύθο του μπροστά»:
Οι κορυφαίοι αθλητές απλά ΔΕΝ κάνουν αυτό που αρκετοί δάσκαλοι και
προπονητές διδάσκουν ως «δόγμα». Ναι, κινούνται μπροστά ξεκινώντας τις στροφές
τους, αλλά η κίνησή τους ΔΕΝ είναι «τα
γόνατα προς τα πέδιλα» όπως αναφέρει η Mikaela, ούτε επίσης «φέρε μπροστά την λεκάνη σου» προς την κατεύθυνση που
κινούνται τα πέδιλα. Εκεί που οι αναπτυσσόμενοι αθλητές προσπαθούν να
φέρουν την λεκάνη τους και το επάνω μέρος του σώματος γρήγορα μπροστά και να
προηγηθούν από τα πέδιλά τους, οι κορυφαίοι αθλητές επιτρέπουν στα πέλματά τους να κινηθούν αρκετά μπροστά από το σώμα
τους (προς την κατεύθυνση που κατευθύνονται τα πέδιλα)…
Τώρα, δείτε τους αναπτυσσόμενους αθλητές μας
ξανά. Στην κυριολεξία μπλοκάρουν την ορμή τους από τα πόδια και τα σκι,
τραβώντας τα πόδια/πέλματα πίσω (σε σχέση με
το σώμα τους) έτσι όπως πασχίζουν να έρθουν «μπροστά» κατά την
είσοδό τους στην καινούργια στροφή.
Το αποτέλεσμα είναι πως αντί να αφήσουν τα σκι τους να κινηθούν έξω και
πλαγίως και να πάρουν κλίση σώματος νωρίς στην καινούργια στροφή, αυτοί
βρίσκονται με το σώμα τους πολύ πιο επάνω από τα πέλματά τους, την στιγμή που
θα έπρεπε να ξεκινήσει η καινούργια φάση της επιβάρυνσης.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, είτε να καθυστερήσουν το «καρβάρισμα» μέχρι να
καταφέρουν να δώσουν επαρκή κλίση στο σώμα τους, είτε να
σπρώξουν/στρέψουν/ντεραπάρουν τα πέδιλα, ώστε να τα φέρουν σε σωστή θέση σε
σχέση με το σώμα τους. Αυτή όμως είναι μια πολύ έντονη προσπάθεια που στην
κυριολεξία τους φέρνει σε λάθος κατεύθυνση, σε λάθος θέση.
Ας ρίξουμε μια ματιά στις ανάλογες φωτό ενός δικού μας αναπτυσσόμενου
αθλητή κατηγορίας Π2:
Υποθετικά αναφέρω πως θα ήταν τουλάχιστον κρίμα να συμβουλεύσουμε έναν αθλητή τέτοιου επιπέδου να σηκώσει το μέσα του χέρι
για να μην το ακουμπάει στο χιόνι ή να μην γέρνει μέσα τους ώμους του, γιατί θεωρούμε πως έτσι πατάει στο μέσα πόδι ή
μας χαλάει την αντίληψη και την αισθητική μας…
Ακόμα ένα απόσπασμα βίντεο από αθλητή Π2 πρώτης χρονιάς, ο οποίος παρουσιάζει μια από τις ωραιότερες εικόνες στο σλάλομ που είδα φέτος στο Παμπόροβο:
Το
παλικάρι μας, στο κάτω μέρος της πίστας δουλεύει αριστοτεχνικά σαν φτασμένος
αθλητής! Η «γλώσσα του σώματός» του εκεί μας δείχνει πως έχει πολύ καλή αίσθηση, αφού
κάνει τέλειες «αλλαγές» με «χαμηλή ελάφρυνση», μαζεύοντας τα πόδια του προς το
στήθος, διατηρώντας σταθερά το μικρό άνοιγμα στα πέδιλα και κινώντας τα χέρια
του με τόσο αποτελεσματικό τρόπο, χωρίς αυτές του οι κινήσεις να του δημιουργούν
καμιά περιττή στρέψη στον άξονα των ώμων του και κατά συνέπεια στο επάνω μέρος
του σώματος.
Ξεκινάει τις στροφές του με προήγηση του επάνω μέρους του σώματος και τις τελειώνει πολύ όμορφα, μετά την πόρτα…
Θα
ήταν επίσης κρίμα εάν πχ συμβουλεύαμε ένα τέτοιο αθλητή να προσπαθήσει να
κρατάει σταθερά τα χέρια του στο πλατό ή να κάνει το κλασικό «πάνω/κάτω» ή
ακόμα και να κρατήσει περισσότερο «ανοιχτά» τα πόδια του, όπως πχ κάνει σε κάποιες
στροφές του στο απότομο…
A.J. Ginnis 2017
Πρόλογος (που θα σας
κούραζε στην αρχή) ή τελικά, επίλογος:
Επιστρέφοντας
από το Παμπόροβο για τα Χριστούγεννα και μετά την μικρή δόση του εθιστικού
«ναρκωτικού» που ονομάζεται Αλπικό σκι που μου προσφέρατε απλόχερα και σας
είμαι ευγνώμων, έστω και για 3 μόνο ημέρες (παραπάνω δόση ίσως και να μην είχε
το ίδιο αποτέλεσμα στον οργανισμό μου!), μου ξαναήρθε επιτέλους έμπνευση να
γράψω, αν και είχα πει πως θα τα παρατούσα, τρομάρα μου!
Έχω
τις ενστάσεις μου επάνω σε αρκετά θέματα από αυτά που άκουσα και είδα εκεί.
Ρίσκαρα
να κάνω μια ακόμη τεχνική ανάλυση, σύμφωνα με το δικό μου πρίσμα, σύμφωνα με τα
δικά μου γυαλιά και σύμφωνα με την δική μου αντίληψη και γνώση, όπως ξεκίνησα
να αντιλαμβάνομαι πλέον τα γεγονότα στα 50 μου χρόνια.
Εσάς,
σας προσκαλώ/προκαλώ να κάνετε ένα ακόμα reset στις
παγιωμένες σας αντιλήψεις και να προσπαθήσετε να αντιληφθείτε τα δεδομένα μέσα
από τα δικά μου μυωπικο/πρεσβυωπικά γυαλιά, ξεκινώντας χωρίς προκαταλήψεις,
πάντοτε όμως με κριτική σκέψη και στο τέλος είστε φυσικά ελεύθεροι να βγάλετε και
πάλι τα δικά σας συμπεράσματα.
Βλέπετε,
η μεγάλη και συνεχής δόση της ίδιας εικόνας στην προπόνηση γίνεται συχνά
παραπλανητική και διαστρεβλώνει την αντίληψή μας, ιδιαίτερα όταν δεν ήμαστε
απόλυτα σίγουροι για τον εαυτό μας (ανασφάλειες!) ή δεν έχουμε ξεκαθαρίσει στο
κεφάλι μας τι ακριβώς ζητάμε και έτσι δυσκολευόμαστε να κάνουμε focus στην
αίσθησή μας και επηρεαζόμαστε από τον «θόρυβο» της πλειοψηφίας δυστυχώς του
περιγύρου…
Η
σωστή παρατήρηση απαιτεί πάντοτε και την σχετική απόσταση από το αντικείμενο,
αφού όσο πιο κοντά βρίσκεσαι σε αυτό, τόσο μειώνεται το οπτικό σου πεδίο!
Οι
γνώσεις φέρνουν την απόρριψη σε πολλά από τα θέματα που θεωρούσαμε ως δεδομένα,
συχνά δε και την ανασφάλεια. Αναπόφευκτο μεν, θετικό δε!
Όσο
περισσότερο πιεστούμε από τον ανταγωνισμό, τόσο καλύτεροι θα αναγκαστούμε να
γίνουμε και αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να το ευχόμαστε αντί να το φοβόμαστε!
Δεν
προσπαθώ φίλοι μου να σας μειώσω, ούτε να σας το παίξω έξυπνος.
Δεν
είμαι πλέον σχεδόν για τίποτα σίγουρος στην ζωή μου.
Μαθαίνω
ακόμη και προσπαθώ να εξελίσσομαι.
Ο
«μύθος του μπροστά» μου άλλαξε όχι απλά τον τρόπο αντίληψης των πραγμάτων αλλά
και τον τρόπο που και ο ίδιος κάνω σκι, μέσα σε ένα μόνο Σαββατοκύριακο.
Το
σκι είναι σπορ αισθησιακό, αφού ορίζεται και καθορίζεται πρωτίστως από τις
αισθήσεις μας, όπως πολύ καλά το περιέγραψε ο Ron Lemaster στο βιβλίο
του «Ultimate Skiing» 2010 https://www.amazon.co.uk/Ultimate-Skiing-Ron-LeMaster/dp/0736079599 το οποίο
και θα πρέπει οπωσδήποτε να το μελετήσετε,
είτε είστε προπονητές, είτε δάσκαλοι, είτε ερασιτέχνες (εραστές της τέχνης)!
Προς τις αισθήσεις μας τελικά θα πρέπει να στρέφουμε την προσοχή μας και προς
αυτές θα πρέπει να προσπαθούμε να στρέφουμε και την προσοχή των αθλητών μας.
Κάποιοι
από αυτούς μπορεί και να είναι χαρισματικοί, κάποιοι θα χρειάζονται περισσότερη
βοήθεια προς αυτή την κατεύθυνση. Κάποιοι δείχνουν πως έχουν την αίσθηση των
σκι τους, οι περισσότεροι μάλλον όχι. Η επιστήμη της προπονητικής υφίσταται για
να βοηθήσει περισσότερο αυτούς που χρειάζονται την μεγαλύτερη βοήθεια! Εκεί
βρίσκεται η πρόκληση από μέρους μας, αφού αυτός που κατέχει την αίσθηση των σκι
του χρειάζεται τελικά ελάχιστη βοήθεια σε σχέση με κάποιον που θεωρείται
«ατάλαντος».
Το
βασικότερο ζήτημα που σας θέτω είναι μήπως τελικά με τον τρόπο μας, από τον
ζήλο μας να προσφέρουμε περισσότερα στους αθλητές μας, παρεμβάλλουμε αρνητικά σε
αυτούς που δεν τους χρειάζεται και τόσο μεγάλη εξωτερική «βοήθεια»…
Πολύ
συχνά, θεωρώντας πως με αυτόν τον τρόπο λειτουργίας θα κάνουμε καλύτερα την
δουλειά μας, οδηγούμαστε στο αντίθετο αποτέλεσμα. Δίνουμε πολύ μεγάλη
ανατροφοδότηση στους αθλητές μας και υπερβολικές πληροφορίες, τους στρέφουμε
τόσο πολύ την προσοχή τους στον τρόπο που θα πρέπει να κρατούν τα μέλη
του σώματός τους, τους βομβαρδίζουμε με τόσο πολλές λεπτομέρειες, που αντί να τους
βοηθήσουμε να εκπαιδεύσουν τις αισθήσεις τους ως προς τον τρόπο που αντιδρούν
τα σκι τους στην πίστα, τους κάνουμε τελικά να σκέφτονται μόνο τις κινήσεις
τους, την «τεχνική» του σώματος που επιθυμούμε να χρησιμοποιούν κάνοντας σκι.
-Κράτα
σταθερούς τους ώμους σου, τράβηξε το μέσα χέρι μπροστά, έλα «επάνω» από τα
πέδιλα κατά την έναρξη, έτσι την λεκάνη σου, αλλιώς τα γόνατα, πρόσεξε τους
αστραγάλους σου και οτιδήποτε άλλο μπορεί ακόμα και να σκεφτεί το προπονητικό
μας μυαλό…
Ο
τρόπος αυτός μπορεί και να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα σε κάποιους, σε άλλους
όμως όχι. Και εμείς συχνά επιμένουμε με αυτή την λογική προς τους πάντες, με
τον ίδιο «οικείο» μας τρόπο…
Στους
πιο «ταλαντούχους» θα μπορούσαμε να προσπαθήσουμε να τους εκφράσουμε με τον
σωστό τρόπο απλώς το τελικό αποτέλεσμα:
-Πρόσεξε
να ξεκινήσεις την στροφή με τα σκι να γλιστρούν στις γωνιές τους!
-Στο
σημείο αυτό των στροφών σου, συνήθως ντεραπάρεις! Γιατί άραγε;…
Ας
προσπαθήσουμε λοιπόν να αποφύγουμε τις προπονητικές οδηγίες που δεν είμαστε
απόλυτα σίγουροι για αυτές και μπορεί και να είναι λανθασμένες!
Να αποφύγουμε τις
κακές οδηγίες που είναι ικανές να μπερδέψουν ακόμα και τον «ταλαντούχο». Αυτές,
που όσο περισσότερο «coachable»
είναι κάποιος αθλητής και όσο περισσότερο έχει την διάθεση να ικανοποιήσει τον
προπονητή του, τόσο πιο ολέθριο μπορεί να γίνει το αποτέλεσμα του κακού κοουτσαρίσματος…
Είναι
προτιμότερο κάποιος να διδάξει 3 μόνο βασικά πράγματα που είναι σίγουρος πως
είναι σωστά, παρά από υπερβάλλοντα ζήλο να διδάξει 10, εκ των οποίων τα 3 είναι
λανθασμένα!
Όταν
ο προπονητής δεν έχει κάτι σημαντικό να δηλώσει στον αθλητή του, το σωστότερο
είναι να σωπαίνει! Η σιωπή του δηλώνει ικανοποίηση.
Η
υπερβολική ανατροφοδότηση σε προχωρημένο αθλητικό επίπεδο προκαλεί εξάρτηση και
αυτός ο κανόνας είναι γνωστός σε οποιονδήποτε γνωρίζει τις βασικές προπονητικές
αρχές και κατέχει τις στοιχειώδεις γνώσεις κινητικής μάθησης. Εκτός πια και εάν
η εξάρτηση προς εμάς είναι ο στόχος μας ή βλέπουμε τους αθλητές μας απλώς ως
πελάτες που θέλουμε να τους κρατήσουμε κατά το δυνατόν κοντά μας…
Ποια
να είναι άραγε η συμμετοχή μας στο γεγονός πως πολλοί πρώην αθλητές και νυν
προπονητές, ακόμα και κάποιοι από αυτούς που έχουν περάσει από συμμετοχή σε κλιμάκια
και σε εθνικές εκπροσωπήσεις, δεν έχουν ποτέ τελικά αποκτήσει σωστή και
ξεκάθαρη αντίληψη του αθλήματος και βρίσκονται σε κατάσταση «γνωστικής
ασυμφωνίας»;
Θυμηθείτε:
ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ
ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ – FEEDBACK
Οι οδηγίες
(ανατροφοδότηση) πρέπει να είναι σαφείς, σύντομες και να εστιάζονται σε ΕΝΑ ΒΑΣΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ κάθε
φορά!
- ’’
Τα χέρια σου ήταν πίσω, το γόνατο «κοιτούσε» έξω, δεν έκανες «ελάφρυνση», οι
ώμοι σου και το σώμα οδηγούσαν τα σκι, υπέρ-έστρεφες τις ουρές σου στο τελείωμα
της στροφής και έπεφτες πίσω!’’
Το παραπάνω παράδειγμα
μάλλον προκαλεί σύγχυση, παρά εξυπηρετεί την πραγματική διόρθωση των λαθών. Από
ένα σημείο δε και μετά, επηρεάζει αρνητικά την απόδοση!!
Η «γλώσσα» που
χρησιμοποιούμε πρέπει να είναι θετική!
Όχι «έχεις πίσω την λεκάνη σου », αλλά,
«φέρε την λεκάνη σου μπροστά!»
ΠΟΣΗ ανατροφοδότηση; ΠΟΣΟ συχνά; Με ΠΟΣΗ καθυστέρηση;
Σίγουρα η
ανατροφοδότηση είναι απαραίτητη και βοηθάει στην μάθηση. Ισχύει, όμως, το «όσο
συχνότερα τόσο καλύτερα»;
Οι μελέτες
(κινητική μάθηση) δείχνουν:
- Η
παροχή ανατροφοδότησης ΜΕΓΑΛΗΣ
ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ στα ΠΡΩΤΑ στάδια
της μάθησης δεν οδηγεί σε βελτίωση αλλά προκαλεί σύγχυση.
- Απαιτείται ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ανατροφοδότησης
στα πρώτα στάδια και ΜΕΙΩΣΗ της
στα επόμενα (φθίνουσα συχνότητα).
- Ανατροφοδότηση ΕΚΤΟΣ ορισμένου εύρους δίνεται όταν τα λάθη είναι πέρα από μια προκαθορισμένη εμβέλεια. Η παροχή της
δίνει τις πληροφορίες που χρειάζονται, αλλά και η «έλλειψή» της φανερώνει πως
η εκτέλεση ήταν μέσα σε αποδεκτά όρια, παρακινεί και ενθαρρύνει! Λάθη, τα οποία
δεν είναι «κραυγαλέα» προς στιγμήν παραβλέπονται.
- Η
μεγάλη – υπερβολική συχνότητα ανατροφοδότησης, έχει ως αποτέλεσμα την καλή
απόδοση των αθλητών πολύ γρήγορα, αλλά οδηγεί σε αυξημένη ΕΞΑΡΤΗΣΗ προς αυτήν (τις
οδηγίες, ή τον προπονητή, ή και τα δύο)! Η παροχή μεγάλης ποσότητας
ανατροφοδότησης εμποδίζει την μεθόδευση άλλων εσωτερικών πληροφοριών, όπως:
ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, αντίληψη της δυναμικής των κινήσεων. Τελικά,
εμποδίζει τον ασκούμενο να αναπτύξει ένα σταθερό σχέδιο δράσης και έχει ως αποτέλεσμα
την υψηλή μεταβλητότητα της απόδοσης!
- Όταν
το διάστημα καθυστέρησης πριν την ανατροφοδότηση είναι πολύ μεγάλο, είναι
πιθανόν στο μεταξύ να έχει ξεχαστεί η εκτέλεση. Όταν είναι πολύ μικρό, δεν έχει
ο ασκούμενος τον χρόνο να χρησιμοποιήσει τις γνωστικές του λειτουργίες.
Φαίνεται ότι μια καθυστέρηση της καθοδήγησης, π.χ. 8 δευτερολέπτων, είχε
καλύτερα αποτελέσματα από την άμεση διόρθωση με το πέρας της εκτέλεσης. Φυσικά
το διάστημα καθυστέρησης εξαρτάται από την συνθετότητα της δεξιότητας, το
στάδιο της μάθησης, την ηλικία κ.τ.λ..
-Δεν
με διορθώνει αρκετά ο προπονητής μου, δεν έχει κάτι να μου πει, άρα ή δεν
γνωρίζει ή δεν μου δίνει σημασία, σκέφτεται ο ανασφαλής αθλητής! Μήπως όμως εμείς του έχουμε διδάξει να
σκέφτεται με αυτόν τον τρόπο;…
Έτσι
δυστυχώς έχουν γαλουχηθεί κάποιοι από τους αθλητές μας. Όταν τους πεις πως τα
πάνε πολύ καλά, σε κοιτάζουν ακόμα και καχύποπτα!
Εντύπωση
μου κάνει ακόμα που πολύ σπάνια ακούγονται θετικά σχόλια από προπονητή σε
αθλητή του. Που σπάνια βλέπουμε προπονητές ενθουσιασμένους από την απόδοση των
αθλητών τους και ως φυσικό επακόλουθο σπάνια βλέπουμε ενθουσιασμένους και
ικανοποιημένους αθλητές στην πίστα. Όλοι τους είναι μες το άγχος και σφιγμένοι.
Όποιος χαίρεται και το διασκεδάζει είναι σαν να δείχνει στον κόσμο πως δεν
είναι συγκεντρωμένος σε αυτό που κάνει.
Ποτέ
δεν είμαστε ικανοποιημένοι από αυτό που βλέπουμε. Πάντοτε κάτι μας «χαλάει».
Λες και ντρεπόμαστε αν μας ακούσουν οι γύρω μας να δίνουμε βασικά θετικά σχόλια
στους αθλητές μας. Λες και αν μας ακούσει κάποιος να λέμε μπράβο ή να
ζητωκραυγάζουμε, θα θεωρήσει πως δεν ξέρουμε τι μας γίνεται. Λες και προπονούμε
τους παγκόσμιους πρωταθλητές που δεν τους επιτρέπεται να κάνουν λάθος. Λες και εμείς
είμαστε οι σούπερ προπονητές, που προπονούμε μόνο κακούς αθλητές ή «ατάλαντους»,
ενώ εμάς δεν μας ξεφεύγει απολύτως τίποτα. Φερόμαστε λες και γνωρίζουμε άριστα το
άθλημα.
Όλοι
έχουν υπερβολικές απαιτήσεις από τους «αθλητές» τους, ακόμα και όταν γνωρίζουν
πως στην πραγματικότητα δεν είναι καν αθλητές με την κυριολεκτική σημασία της
λέξεως, παρά ερασιτέχνες που ασχολούνται με αυτό όσο τους το επιτρέπουν οι
συνθήκες στην χώρα μας…
Αρνούμαστε
να συνειδητοποιήσουμε ή να αποδεχτούμε ακόμα και εμείς οι ίδιοι, πως το
συνολικό επίπεδο των αθλητών της χώρας μας δηλώνει και το συνολικό δικό μας
προπονητικό επίπεδο, όπως και το οργανωτικό και το γονικό…
Σε
αυτή την σχέση υπάρχει άμεση αλληλεπίδραση. Δεν είναι δυνατόν να έχουν υψηλό επίπεδο
οι προπονητές, οι παράγοντες, οι κηδεμόνες και οι αθλητές μας να είναι «άχρηστοι»…
-Εγώ
για να επιβραβεύσω κάποιον πρέπει να είναι άψογος, να κοπιάσει για να κερδίσει
την επιβράβευσή μου και να την αξίζει πραγματικά. Αλλιώς είναι κολακείες. Έτσι
έμαθα και εγώ από τον προπονητή μου και έτσι έγινα σωστός αθλητής!
Με
τον τρόπο αυτό σκέφτεται νεαρός προπονητής, ικανότατος, συμπαθέστατος και
δουλευταράς κατά τα άλλα…
Είναι
όμως έτσι τα πράγματα; Έτσι πιστεύετε πως γίνεσαι σωστός προπονητής; Με τον
τρόπο αυτόν θεωρείτε πως κερδίζεις ή προκαλείς το ενδιαφέρον και την αγάπη των
αθλητών σου προς το άθλημα; Και ακόμα και να γίνει τελικά έτσι και σε κάποιους να φέρει αποτέλεσμα, αυτός
είναι ο σωστός τρόπος; Με την αυστηρή κριτική; Με την αρνητική ανατροφοδότηση;
Με τις υπερβολικές απαιτήσεις;
Και
μετά αναρωτιόμαστε γιατί τα παιδιά μας εγκαταλείπουν νωρίς το άθλημα ή το
ρίχνουμε μόνο στην οικονομική κρίση…
Σκεφτείτε
πως κάποτε διαπαιδαγωγούσαν όλοι τα παιδιά τους με το ξύλο και τις τιμωρίες, ακόμα
και όταν τα αγαπούσανε πραγματικά, αφού αυτός ήταν ο μόνος γνωστός ή ο πιο «ενδεδειγμένος»
τρόπος, αφού έτσι μάθανε όλοι από τους γονείς τους, αφού ο τρόπος αυτός είχε το
σίγουρο αποδεδειγμένο αποτέλεσμα, αφού τελικά άλλον τρόπο δεν γνωρίζανε…
-
Εγώ
δηλαδή που έφαγα ξύλο μικρός, δεν έγινα καλός άνθρωπος;…
Πού είναι βρε παιδιά μου ο θετικός τρόπος προσέγγισης; Πού είναι η ανάδειξη του
σωστού και η επιλεκτική παράβλεψη του λάθους; Τίποτα δεν υπάρχει που να κάνει
κάποιος σωστά, ώστε να βρούμε το πάτημα και να τον επιβραβεύσουμε;
Επικρατεί
άραγε ακόμα στην χώρα μας η πεποίθηση πως αυτός που φωνάζει περισσότερο, ο πιο
αυστηρός και αυτός που έχει τις περισσότερες απαιτήσεις από τους αθλητές του, είναι
και ο καλύτερος προπονητής;
-
Δάσκαλε,
άμα δεν σε ακούει το παιδί μου, σήκωσε και καμιά φωνή παραπάνω, ρίξε και καμιά
τιμωρία, δώσε και καμιά μπάτσα!...
Θα
πρέπει ακόμη να ξεκαθαρίσουμε στο προπονητικό μας μυαλό, που είναι τελικά
εθισμένο στο να ψάχνει συνεχώς το λάθος, στο να εστιάζει στο λάθος και να μην
μπορεί τελικά καν να απολαύσει το σωστό, πως άλλο πράγμα είναι η κακή τεχνική
και άλλο το λάθος της στιγμής. Η κακή τεχνική είναι κάτι που επαναλαμβάνεται
συνεχώς και κατ’ εξακολούθηση. Αποτελεί την βασική εικόνα! Το επονομαζόμενο
«τεχνικό» λάθος σε κάποιες στροφές μπορεί να οφείλεται σε συγκεκριμένη
κατάσταση (ήρθε στιγμιαία πολύ πίσω το βάρος, χαλάσαμε την γραμμή μας, κωλώσαμε
να «επιτεθούμε», δεν άντεξαν τα πόδια, είχε χάλια πίστα κλπ) και είναι κάτι στο
οποίο ΔΕΝ θα πρέπει τελικά να δίνουμε και τόση σημασία και να το τονίζουμε
στους αθλητές μας κουνώντας τους το δάκτυλο. Η βασική τους εικόνα θα πρέπει να
μας ενδιαφέρει. Τονίζοντας το λάθος στιγμής, τους δημιουργούμε ανασφάλεια, τους χαράσσουμε στον εγκέφαλο το λάθος και όχι το σωστό, τους κάνουμε να επικεντρωθούν σε λάθος ερέθισμα!
Στο
κάτω κάτω της γραφής, ακόμη και να μην είμαστε απολύτως βέβαιοι για αυτό, είναι
προτιμότερο να καταφέρουμε να πείσουμε τον οποιοδήποτε «Δημητράκη» πως θα
πρέπει να δουλέψει σκληρά για να αποκτήσει όλες τις υπόλοιπες αθλητικές
ικανότητες, ώστε να καταφέρει τελικά να γίνει τεχνίτης στο άθλημά του, παρά να
παιδεύεται να κατακτήσει την τέλεια τεχνική, απλά ανεβαίνοντας στο βουνό περισσότερο
από τους υπόλοιπους και συμμετέχοντας σε όλα τα καμπ της ομάδας του, σχετικά
απροπόνητος…
Για
να κάνεις αθλητικό σκι, ειδικότερα
σε δύσκολες συνθήκες, πρέπει να είσαι πρώτα ΑΘΛΗΤΗΣ, τέλος!!!
Keep it simple!!!
Ας
κάνουμε κάτι όσο το δυνατό εύπεπτο για τους αθλητές μας, πριν τους το
σερβίρουμε! Αφού βέβαια πρώτα το έχουμε υπεραναλύσει και ξεκαθαρίσει στο δικό
μας κεφάλι. Προς αυτούς παραθέτουμε μόνο τα βασικά μας συμπεράσματα, όσο το δυνατόν πιο απλά και κατανοητά…
Αν
δεν έχουμε ξεκαθαρίσει τι ακριβώς ζητάμε, μας είναι ακόμα πιο δύσκολο να
είμαστε σίγουροι για τον εαυτό μας και τις γνώσεις μας, ιδιαίτερα όταν από γύρω
μας ακούμε τον «θόρυβο» της μάζας να δίνει παρα-πλανητικές συμβουλές και
οδηγίες…
Από
αυτά που είδα στο βουνό από τους «αθλητές» μας, έμεινα γενικά πολύ ικανοποιημένος.
Είδα και παιδιά να κάνουν καλό «αθλητικό» σκι και να κατέχουν σχετικά σωστά την
βασική σύγχρονη τεχνική. Αυτή μου η διαπίστωση πηγάζει βασικά από τον τρόπο που
κάνουν σκι τα παιδιά μας στα πιο εύκολα κομμάτια της πίστας. Βέβαια αναφέρομαι στην
πίστα προπόνησης των ομάδων, την αγωνιστική πίστα του Παμπόροβο, που είναι μια
πολύ απαιτητική πίστα, ιδιαίτερα όταν καλύπτεται μόνο με το τεχνητό χιόνι που είναι σαν τσιμέντο. Και πόσο μάλλον βλέποντας αυτά τα παιδιά να αγωνίζονται σε
δύσκολη χάραξη, από την κορυφή της πίστας που γίνεται και ο αγώνας European Cup με την
ονομασία «The wall», ο
τοίχος!
Τα
κρίνουμε τελικά υπερβολικά αυστηρά τα παιδιά αυτά, μη λαμβάνοντας υπόψη μας πως
η περίφημη τεχνική με την οποία όλοι μας ασχολούμαστε τόσο (αφού μάλλον όλοι
μας γνωρίζουμε τελικά πως εδώ υπολειπόμαστε!), βασίζεται και υποστηρίζεται από
όλες τις υπόλοιπες ικανότητες και ιδιότητες για να την κατακτήσεις (όπως δύναμη,
ταχύτητα, εκρηκτικότητα, συντονισμό, ισορροπία, μυϊκή ανάπτυξη, ηλικία,
εμπειρία κλπ), ικανότητες ή ιδιότητες που τα παιδιά μας δεν τις έχουν επαρκώς
ανεπτυγμένες ή τους χρειάζεται ακόμα αρκετός χρόνος και δουλειά για να τις
αποκτήσουν. Εμείς οφείλουμε να κάνουμε ακόμη μεγαλύτερη υπομονή, να τους δείξουμε
τον σωστό δρόμο και να δουλέψουμε
μαζί τους περισσότερο…
Ας
λάβουμε ακόμα υπόψη μας πως οι μεγάλοι μας αθλητές που απαρτίζουν την εθνική
μας ομάδα χρειάστηκαν μεγάλη υπομονή/επιμονή και δουλειά, όπως και αρκετά
χρόνια για να φτάσουν τελικά στο σχετικά καλό επίπεδο που βρίσκονται σήμερα!
ΟΚ,
δεν έχουμε την άνεση να επιλέξουμε την κατάλληλη πίστα σύμφωνα με την ηλικία ή
το επίπεδο των δικών μας αθλητών. Ας μην είμαστε τουλάχιστον τόσο απαιτητικοί ή
ανικανοποίητοι, ας αναλογιστούμε την πραγματικότητα!
Από
κάποια όμως πράγματα που άκουσα από κάποιους προπονητές δεν έμεινα και τόσο
ικανοποιημένος, αφού θεωρώ πως έχουν
παραμείνει ακόμα στο παρελθόν και κανένας δεν έχει την διάθεση ή το κουράγιο να
τους επαναφέρει στο παρόν…
-
Θέλω βασικά
ρυθμό, γρήγορες αλλαγές και πάνω-κάτω!
Όταν
αυτές οι οδηγίες δεν προέρχονται πχ από συντονιστή ορχήστρας άλλα από έμπειρο «παραδοσιακό»
προπονητή (ο οποίος έχει ασχοληθεί στο παρελθόν ακόμα και με τις εθνικές μας
ομάδες), που απευθύνεται συνολικά στους αθλητές του στην εκκίνηση και αναφέρεται σε δύσκολες
συνθήκες χάραξης (αν και τελικά δυστυχώς οικείες), μου ακούγονται πλέον και κάπως
περίεργες, μήπως σε εσάς όχι;…
Μπορεί
η κριτική μου να μην είναι και πάλι politically correct και να
κριθώ και πάλι άσχημα για αυτήν, αλλά αν τα πράγματα συνεχίζουν να οδεύουν με
αυτόν τον τρόπο, τι θα πρέπει να προσδοκούμε για την συνέχεια του αθλήματος;
ΟΚ,
ας πάει στο καλό! Ας το πιάσουμε από την αρχή και ας το δούμε πιο αναλυτικά για
να προσέξουμε όλοι μας το τι λέμε και το πώς εκφραζόμαστε προς τους αθλητές μας.
Μόνο
το κλασικό «νωρίς» και το «έξω πόδι» μάς λείπουν από την εξίσωση…
Ρυθμός! Τι ακριβώς
να σημαίνει τελικά αυτό και πώς μπορεί να το κατανοήσει και να το πιάσει ένας
νεαρός αθλητής, ποτέ δεν το είχα καταλάβει! Μα, ο ρυθμός μας δεν καθορίζεται
από τον ρυθμό της χάραξης; Μπορούμε να έχουμε τον δικό μας ρυθμό ανεξάρτητα από
αυτήν; Και τελικά γιατί θα πρέπει να θεωρείται και αυτό ακόμη ως βασική
προπονητική οδηγία; Ας είναι, περνάει…
Γρήγορες
αλλαγές!
Πώς το αντιλαμβάνονται άραγε αυτό τα αθλητάκια μας;
Το
πόσο γρήγορες θα είναι οι αλλαγές μας δεν καθορίζεται και αυτό από την χάραξη
και από την μορφολογία της πίστας;
Μήπως
για τις «γρήγορες αλλαγές» είναι απαραίτητες κάποιες βασικές αθλητικές ικανότητες
που κάποιοι δεν τις έχουν, αφού δεν είναι καν αθλητές; Απαιτεί άραγε η κάθε στροφή «γρήγορη αλλαγή» ή
σε κάποιες περιπτώσεις θα πρέπει λίγο να την καθυστερήσουμε για να μην κάνουμε την μετάβαση πολύ νωρίς, χωρίς να ξέρουμε κατόπιν τι να κάνουμε;
Μήπως
σε κάποιες στροφές πρέπει να κάνουμε λίγο υπομονή και να μην κάνουμε γρήγορη/πρόωρη
«αλλαγή» παρά θα πρέπει να «τραβήξουμε» λίγο περισσότερο την στροφή μας με
τέτοιο τρόπο, ώστε να χαράξουμε την μικρότερη δυνατή «γραμμή» στην πίστα;
Μήπως και εξαιτίας αυτής της οδηγίας κάποιοι με το που περνάνε την πόρτα αμέσως «σηκώνονται»;…
Μπας
και αυτή η οδηγία οδηγεί κάποιους να κατεβαίνουν την πίστα «γύρω γύρω όλοι;»…
Πάνω-κάτω! Ωπ, εδώ
κάτι δεν πάει καλά σίγουρα, αυτή η παράδοση πρέπει επιτέλους να πεθάνει. Αν οι
προηγούμενες παρατηρήσεις είναι απλώς αδιάφορες, αυτή μου φαίνεται πως κάνει
πραγματικά κακό στους αθλητές μας! Φτάνει πια, το «πάνω-κάτω» στο αθλητικό σκι
τέλειωσε εδώ και χρόνια, τουλάχιστον με τον τρόπο που το αντιλαμβάνονται ακόμα
αρκετοί στην χώρα μας. Η ελάφρυνση του βάρους του σώματός μας στα πέδιλα, η
«αλλαγή» κοινώς, γίνεται πλέον με κίνηση προς τα κάτω και με «μάζεμα» των
γονάτων προς το στήθος. Το σήκωμα του σώματος, το «πάνω» κατά την αλλαγή
εξελίχθηκε σε «κάτω»! Μετά το «κάτω», υπάρχει το σχετικό «πάνω», το σχετικό
τέντωμα του σώματος, όχι όμως ως αυτοσκοπός, αλλά το λιγότερο δυνατό «πάνω» με
στόχο να κατορθώσουμε να απορροφήσουμε το «εικονικό μπαμπ» (virtual bump κατά Ron Lemaster) που δημιουργείται από τις δυνάμεις που συμμετέχουν και από το rebound των σκι, ώστε να διατηρήσουμε κατά το
δυνατόν την επαφή των σκι μας με την πίστα και να μην αναγκαστούμε να κάνουμε
άλματα…
Προσπάθησα
να πιάσω το θέμα από όλες τις δυνατές πλευρές, και πάλι από μόνος μου να σκεφτώ και
να απαντήσω στις οποιεσδήποτε «ενστάσεις» των φίλων μου, αφού έχω πλέον συνηθίσει
στον γραπτό μονόλογο χωρίς απάντηση.
Ο
καθένας μας μπορεί να σκέφτεται και τελικά να συμπεραίνει και παπαριές, όπως
και πράγματα που δεν έχουν ουσιαστικό υπόβαθρο…
Αυτό
που δεν μπορεί να χωρέσει ακόμα ο νους μου (που λέει ο λόγος δηλαδή) είναι για
ποιο λόγο κανένας στον χώρο μας δεν τολμάει να πάρει θέση «δημόσια». Όλοι
κάνουν την μικροπολιτική τους!
Ελπίζω, ακόμα, ο καθένας μας να πάρει κάτι από αυτόν τον μονόλογο, ακόμα και εάν τελικά
βγάλει το συμπέρασμα πως τα μισά από τα λεγόμενά μου είναι αβάσιμα. Εύχομαι πως
θα έχει τουλάχιστον πάρει το ερέθισμα να κάνει την δική του έρευνα, να βγάλει τα
δικά του συμπεράσματα, και όχι να δέχεται τα πράγματα που θεωρεί πως γνωρίζει, έτσι
απλά επειδή θεωρεί ως δεδομένα αυτά που ο ίδιος διδάχτηκε από τους προπονητές
του… Ακόμα και εάν επιθυμεί τελικά να τα κρατήσει μόνο για τον εαυτό του ως
ανασφαλής ή θεωρώντας τα ως τα «μυστικά του επαγγέλματος» που θα τον κάνουν να
ξεχωρίζει…
Αγαπητοί
μου φίλοι, ακόμη και όλοι μας να έχουμε στην διάθεσή μας τα ίδια ακριβώς υλικά
και συστατικά, ο καθένας από εμάς θα βγάλει διαφορετική γεύση στο «μαγείρεμα»,
μην χολοσκάτε άδικα…
Χωρίς
δε συναγωνισμό, αν δεν νιώθεις από πίσω σου κολλητά την ανάσα του άλλου, γρηγορότερος
δεν έχεις λόγο να γίνεις!
